RIRS jest skrótem oznaczającym endoskopowe leczenie schorzeń układu kielichowo miedniczkowego nerki przy użyciu giętkiego ureterorenoskopu (flex-URS). W praktyce RIRS najczęściej wykorzystywany jest w minimalnie inwazyjnym leczeniu kamicy nerkowej. Skrót RIRS pochodzi od angielskiego - Retrograde Intrarenal Surgery co w wolnym tłumaczeniu oznacza chirurgię wewnątrznerkową na drodze wstępującej. Zabieg RIRS wykonywany polega na wprowadzeniu gietkiego ureterorenoskopu przez cewkę moczową do pęcherza moczowego i moczowodu a następnie do układu kielichowo-miedniczkowego. Po uwidocznieniu kamienia urolog przystępuje do jego kruszenia za pomocą lasera holmowego. RIRS jest najmniej inwazyjną po ESWL metodą zabiegowego leczenia kamicy nerkowej.
Na czym polega RIRS w leczeniu kamicy nerkowej?
Zabieg RIRS wymaga wprowadzenia do moczowodu specjalnej koszulki dostępowej, przez którą wprowadzany będzie giętki ureterorenoskop. Koszulka dostępowa (UAS - ang. ureteral access sheath) umożliwia wielokrotne wprowadzenie ureterorenoskopu do układu zbiorczego nerki minimalizując ryzyko uszkodzenia moczowodu. Po wprowadzeniu giętkiego ureterorenoskopu do nerki lekarz ogląda układ kielichowo-miedniczkowy nerki poszukując kamienia. Po uwidocznieniu złogu rozpoczyna się kruszenie kamienia laserem holmowym. Po RIRS w większości przypadków pozostawiany jest cewnik DJ, który umożliwia swobodny spływ moczu i zmniejsza ryzyko wystąpienia kolki w przypadku przemieszczania się fragmentów pokruszonego kamienia.
Jak przebiega zabieg RIRS w przypadku kamicy nerkowej?
Pierwszym etapem RIRS jest wprowadzenie cewnika moczowodowego typu DJ na 1-2 tygodnie przed planowanym zabiegiem. Cewnik DJ ma za zadanie poszerzyć moczowód aby ułatwić wprowadzenie koszulki dostępowej do moczowodu. Koszulka dostępowa jest elastyczną rurką, która ma chronić ścianę moczowodu w czasie wprowadzania giętkiego ureterorenoskopu.
Przewaga RIRS nad PCNL
Do niedawna PCNL czyli przezskórna nefrolitotrypsja była najmniej inwazyjną metodą leczenia kamicy nerkowej. PCNL jest operacją endoskopową, która polega na wprowadzeniu wziernika - nefroskopu do układu kielichowo-miedniczkowego nerki przez niewielkie nacięcie w okolicy lędźwiowej. W czasie RIRS nie ma konieczności nacinania skóry - wykorzystuje się naturalne otwory ciała - wziernik wprowadzany jest przez cewkę do pęcherza moczowego, moczowodu a następnie do miedniczki nerkowej. Zabieg RIRS wymaga zdecydowanie krótszej hospitalizacji i niesie ze sobą zdecydowanie mniejsze ryzyko powikłań. RIRS może być wykonany obustronnie w czasie jednego znieczulenia. W czasie RIRS nie dochodzi do uszkodzenia miąższu nerkowego co jest nieuniknione w czasie PCNL.
Możliwe powikłania po zabiegu RIRS
RIRS jest najmniej inwazyjnym sposobem zabiegowego leczenia kamicy nerkowej. Liczba powikłań po RIRS jest mniejsza w porównaniu z PCNL (przezskórna nefrolitotrypsja). Wśród najczęściej wymienianych powikłań występujących po RIRS wymienia się:
- różnego stopnia uszkodzenia moczowodu
- uszkodzenie miedniczki nerkowej laserem
- zakażenie układu moczowego