Metody leczenia kamicy nerkowej

Kamica nerkowa może być leczona 5 różnymi metodami: leczenie zachowawcze, litotrypsja zewnątrzustrojową falą uderzeniową - ESWL, przezskórna nefrolitotomia - PCNL, giętka ureterorenoskopia - FURS i klasyczne operacje.

ESWL - litotrypsja zewnątrzustrojową falą uderzeniową

Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Urologicznego litotrypsja zewnątzrustrojową falą uderzeniową rekomendowana jest jako metoda pierwszego rzutu w leczeniu kamieni nerkowej o wielkości mniejszej niż 10 milimetrów. ESWL jest najczęściej wykonywaną procedurą leczenia kamicy nerkowej na świecie ze względu na minimalną inwazyjność, duży odsetek wyleczeń i możliwość przeprowadzenia kruszenia w warunkach ambulatoryjnych. ESWL wykorzystuje falę elektromagnetyczną, która skupiona na kamieniu powoduje jego pokruszenie na fragmenty. Fragmenty złogu wydalane są przez chorego moczowodem do pęcherza a nastęnie cewką na zewnątrz. ESWL jest metodą leczenia o niskim ryzyku poważnych powikłań, ltóra w większości przypadków wykonywana jest w warunkach jednodniowej hospitalizacji. Wytryczne EAU rekomendują ESWL jako metodę z wyboru w przypadku złogów do 20 milimetrów. Skutecznośc ESWL w znaczący sposób spada w przypadku kamieni zlokalizowanych w dolnym kielichu. Otyłość chorego w drastyczny sposób pogarsza wyniki ESWL w związku z wydłużeniem odległości pomiędzy skórą chorego a kamieniem w berce (SSD - skin-to-stone distance). Malformacje anatomiczne takie jak nerka podkowiasta lub zwężenie połaczenia miedniczkowo moczowodowego mogą być przeciwwskazaniem do wykonania litotrypsji ze względu na utrudniony pasaż fragmentów kruszonego kamienia. ESWL nie gwarantuje całkowitego oczyszczenia nerki z kamicy i może wymagać kilku sesji wykonywanych co kilka tygodni. Skuteczność ESWL w przypadku kamicy dolnego kielicha szacowana jest na około 25%. Wydaje się, że najlepsze efekty ESWL uzyskuje się w czasie kruszenia złogów o wielkości do 10 milimetrów.

PCNL - przezskórna nefrolitotomia

PCNL jest metodą z wyboru w przypadku złogów powyżej 20 milimetrów. U chorych z kamicą odlewową nerki PCNL jest metodą z wyboru. Przed operacją konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej w celu oceny warunków anatomicznych w przestrzeni zaotrzewnowej.

FURS - giętka ureterorenoskopia

Miniaturyzacja narzędzi enddoskopowych i dynamiczny rozwój ureterorenoskopów giętkich w połączeniu z coraz niższymi cenami laserów holmowych przyczyniły się do rozwoju ureterorenoskopii jako metody leczenia kamicy moczowej. Wytyczne EAU sugerują ESWL jako opcję leczenia pierwszego rzutu w przypadku kamieni o wielkości do 1 centymetra i PCNL w przypadku kamieni o wielkości przekraczjącej 20 mm. W przypadku złogów o wielkości pomiędzy 10 a 20 milimetrów ureterorenoskopia giętka wykazuje przewagę w przypadku twardych kamieni, niekorzystnych warunków anatomicznych układu kielichowo-miedniczkowego i otyłość chorego, która w istotny sposób obniża skuteczność ESWL.

Klasyczne operacje kamicy

Otwarte operacje - pielolitotomia lub nefrolitotomia wykonywane są bardzo rzadko. Szacuje się, że tylko 1% pacjentów wymaga klasycznego zabiegu operacyjnego. Najczęściej zabiegi otwarte wykonywane są w przypadku bardzo dużych złogów lub u chorych z nieprawidłową anatomią.