Dializoterapia jest podstawową formą leczenia nerkozastępczego. Dializa jest zabiegiem, w czasie którego z organizmu usuwane są produkty przemiany materii i nadmiar wody, które w warunkach fizjologicznych zostałyby usunięte wraz z moczem.
Dializa wykonywana jest u pacjentów z ostrą niewydolnością nerek lub u chorych ze schyłkową niewydolnością, którzy nie kwalifikują się do transplantacji nerki lu oczekują na przeszczep. Najczęściej wykonywane rodzaje dializoterapii to dializa otrzewnowa lub hemodializa.
Hemodializa wykonywane są w szpitalu w oddziale nazywanym stacją dializ. Dializy tego typu wykonywane są 3 razy w tygodniu.Standardowo dializa trwa od 3 do 5 godzin. W czasie zabiegu krew pacjenta kilka razy przetaczana jest przez dializator nazywany sztuczną nerką. Aby wykonać hemodializę pacjent musi mieć wykonaną przetokę tętniczo-żylną do, której wkłuwane są igły dializacyjne. Zabieg wykonania przetoki wykonywany jest przez chirurga naczyniowego w czasie zabiegu na sali operacyjnej. Hemodializa w sytuacjach nagłych wykorzystywana jest dzięki wkłuciu naczyniowemu, które wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym.
Dializa otrzewnowa wykonywana jest w domu pacjenta i polega na wpuszczniu do jamy brzusznej specjalnego płynu dializacyjnego. Aby dializa otrzewnowa była możliwa pacjent musi mieć wszczepiony do jamy otrzewnowej cewnik Tenckhoffa. Zabieg wykonywany jest z reguły w nocy przez pacjenta samodzielnie lub przy pomocy domowników.